Totaal aantal pageviews

woensdag 16 maart 2011

Louise de Marillac, patroonheilige van social work

Je hebt het je waarschijnlijk niet gerealiseerd maar vandaag – 15 maart –  was het de sterfdag van Louise de Marillac., die jullie natuurlijk allemaal kennen als de heilige Louise de Marillac. En het is niet helemaal toevallig dat die dag samenvalt met World Social Work Day, want Louise geldt sinds 1960 als de beschermheilige van de social workers. We hebben dan misschien geen BIG-registratie, maar een beschermheilige is toch ook heel mooi!

Wie was Louise de Marillac. Ze werd op 12 augustus 1591 geboren in Ferrieres-en-Brie, in de buurt van Meux, in Frankrijk. Men vermoedt dat ze een buitenechtelijk kind was. Haar moeder heeft ze nooit gekend. Haar vader was Louis de Marillac, lid van een vooraanstaande familie in het Frankrijk van die dagen. Haar broer, Michel de Marillac was een belangrijk iemand aan het hof van koningin Maria de Medici.

Ze groeide op bij de nonnen in Poissy. Ze kreeg daar een uitstekende opvoeding, te midden van de Franse elite. Aanvankelijk wilde ze in het klooster intreden, maar dat werd haar geweigerd. Haar biechtvader verklaarde dat God andere plannen met haar had. Haar oom arrangeerde een huwelijk met Antoine Le Gras, dat in 1613 voltrokken werd. Le Gras was een ambtenaar aan het hof van de Franse koningin. . Na zijn dood in 1625 kwam ze in contact met Vincentius a Paulo, naar wie later de Vicentiusvereniging werd genoemd .  Zie ook http://nl.wikipedia.org/wiki/Sint-Vincentiusvereniging

De twee konden het direct goed met elkaar vinden. Hij spoorde haar aan om aandacht te geven aan haar geloofsleven en werken van christelijke naastenliefde te gaan doen. Dat leidde er uiteindelijk toe dat zij samen organisatie oprichtten als doel had om zieken thuis te bezoeken en zo nodig te verzorgen. In het Frankrijk van die tijd was er geen georganiseerde zorg voor zieken en armen. Vincentius had enkele jaren daarvoor een organisatie, de Dames van Liefdadigheid in het leven geroepen. Die bestond uit een aantal vrouwen uit gegoede milieus die zich het lot van de armen en behoeftigen hadden aangetrokken. De Dames hadden wel het geld, maar niet het doorzettingsvermogen om zich te wijden aan het zware en vaak ook gevaarlijke (vanwege het risico op besmetting) werk. Hun enthousiasme werd dan ook snel minder. Louise en Vincentius beseften dat ze voor de zorg professionele mensen nodig hadden.  

De zeven werken van barmhartigheid

Louise ging daarom op zoek naar een andere groep vrouwen: jonge en eenvoudige vrouwen van het platteland, die van aanpakken wisten. Ze begon met vier vrouwen, die ze bij zich in huis nam en opleidde voor het zware werk dat ze te wachten stond. De vooropleiding duurde twee maanden, daarna acht maanden theorie en vijf jaar praktijk.

Het duurde niet lang of de vrouwen vroegen Vincentius toestemming om een religieuze orde te mogen stichten. Vincent vond het maar niets, omdat het werk geen strenge orderegels toeliet. Louise bleef aandringen en Vincentius bedacht de volgende oplossing: hij vormde een orde waaraan de zusters zich telkens voor de duur van één jaar mochten verbinden. Elk jaar op 25 maart kon ieder zich opnieuw verbinden of, als men dat wilde, de orde verlaten. De orde werd de orde van de Zusters van Liefde genoemd.

Onder de bezielende leiding van Louise groeide de organisatie snel en traden grote aantallen zusters toe. Louise reisde heel Frankrijk door en stichtte overal weeshuizen, ziekenhuizen en andere instellingen. Bij haar overlijden op 15 maart 1660 had de congregatie meer dan 40 huizen in Frankrijk. Daarna is het alleen maar verder gegaan en heeft de orde zich over de hele wereld verspreid. Anno 2011 zijn er ruim 18.000 zusters, verspreid over 2.200 gemeenschappen die in 91 landen werken.

Louise was een bijzondere vrouw. Ze wist haar depressies en de twijfels over zichzelf te overwinnen en wist een organisatie op te zetten die 350 jaar later nog steeds staat.  Voor een vrouw was buitenshuis werken in die tijd iets ongekends, maar Louise en Vincentius zagen kans om vrouwen op te leiden tot deskundige, zelfstandige werkende vrouwen. Er werden veel competenties verwacht van de vrouwen. Zo moesten zij een goede algemene ontwikkeling hebben. Maar ook  kameraadschap, eerlijkheid en teamspirit vond ze van groot belang. Louise en Vincentius  komt bovendien de eer toe dat ze als eersten gezien hebben dat de zorg voor zieken en armen niet iets was dat je er even bij doet, maar dat het een professionele training en een professionele beroepshouding veronderstelde.

Gisteren kreeg ik de nieuwsbrief van de NVMW, waarin werd aangekondigd dat 26 mei de dag van de maatschappelijk werker zou zijn. Op die datum in 1962 werd de Beroepscode voor de Maatschappelijk Werker gepresenteerd. Toch vind ik het jammer dat de hele wereld World Social Work Day op 15 maart viert en dat alleen Nederland een andere datum hanteert.  Ondanks de verwijzing naar 26 mei 1962 vind ik het van gebrek aan historisch besef en vooral ook aan internationale oriëntatie getuigen.  Ooit, nog niet zo lang geleden, was Nederland een gidsland op het gebied van het sociaal werk. Die tijd ligt achter ons. We zijn tegenwoordig blij met drie kleine masteropleidingen, terwijl in het buitenland grote aantallen social workers met een universitaire master afstuderen. We kunnen masters optuigen zoveel als we willen en misschien, als we lang wachten, wordt er ook nog wel eens een kleine functiegroep binnen het maatschappelijk werk geregistreerd in de wet BIG. Maar als we niet aansluiten bij internationale ontwikkelingen raken we verder achterop.

Website van de internationale organisatie Daughters of Charity.

De Zusters van Liefde hebben zelfs een weblog, met de fraaie titel Zusters van Liefde slijpen de messen!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten